Một sản phẩm, thiết bị dùng trong đời sống không chỉ cần đạt chất lượng tốt, có độ bền mà còn phải thân thiện, tốt cho sức khỏe con người. Ergonomics là một thuật ngữ khoa học được áp dụng vào thiết kế sản phẩm có thể đáp ứng những tiêu chí trên.
Nội Dung Bài Viết
Giới thiệu thuật ngữ Ergonomics trong thiết kế văn phòng
Ergonomics (có nghĩa là công thái học) được ghép từ tiếng Hy Lạp, trong đó thì “ergon” nghĩa là công việc, còn “nomoics” nghĩa là quy luật tự nhiên. Như vậy, từ Ergonomics có thể hiểu thành là khoa học nghiên cứu về các kiến thức liên quan đến hình thái, kích thước và mối quan hệ trên cơ thể người nhằm tạo ra những sản phẩm máy móc thiết bị phù hợp cho con người sử dụng. Nói một cách khác, Ergonomics là cách mà các nhà nghiên cứu cần bằng giữa nhu cầu vật lý và thiết kế.
Khái niệm về Ergonomics còn khá mới mẻ tại Việt Nam; nhưng trên toàn thế giới đã áp dụng những nguyên tắc, lý thuyết, dữ liệu của Ergonomics vào nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong số đó thì lĩnh vực thiết kế văn phòng là được sử dụng nhiều.
Người ta nghiên cứu cách thiết lập xây dựng một môi trường lý tưởng, đó là không gian làm việc mà các dụng cụ thiết bị đạt đúng chức năng và yêu cầu công việc đề ra. Điều này giúp đem lại hiệu suất cao và ít gây tác động xấu đến người làm việc. Nói một cách khác, những thiết bị làm việc được thiết kế chắc chắn phù hợp với đặc điểm con người như về chiều cao, cân nặng, mật độ cũng như về thính giác, thị giác, sở thích,… Công thái học đôi khi còn được gọi là kỹ thuật nhân tố về con người.
Đối với công thái học thì những bàn, ghế, máy tính hay các vật dụng xung quanh ghế được xem là điểm nhấn trung tâm. Những thứ này có tác động lớn đến con người trong thời gian làm việc lâu dài. Nếu sản phẩm kém chất lượng thì đồng nghĩa người sử dụng dễ bị mệt mỏi, căng thẳng và thậm chí là chấn thương.
Mục đích của Ergonomics trong thiết kế văn phòng làm việc
Tầm quan trọng của sức khỏe và hiệu quả công việc
Theo Cục Thống kê Úc. “Work-related injuries.” ABS , tháng 7 năm 2017-tháng 6 năm 2018, https://www.abs.gov.au/statistics/labour/earnings-and-working-conditions/work-relative-injuries/latest-release. Thì tổng chi phí cho các bệnh tật và thương tích của con người ước tính lên tới 60 tỷ đô, trong đó thì phần lớn đều bắt nguồn từ những công việc văn phòng, đa số nhân viên mắc phải chứng bệnh đau lưng.
Ergonomics được cho là mối tương quan giữa môi trường làm việc với con người. Vậy nên, thiết kế Ergonomics sẽ giúp tạo ra một không gian làm việc an toàn, thoải mái và hiệu quả. Từ đó cũng nâng cao được sức khỏe, đặc biệt là sức đề kháng và năng suất làm việc luôn được tốt.
Xem thêm: Thiết kế văn phòng tác động như thế nào đối với sức khỏe và công việc?
Liên quan đến sự thoải mái của nhân viên
Không gian làm việc mà công thái học tạo ra sẽ đem đến cho nhân viên hài lòng cảm nhận được sự thoải mái mà phát huy được mọi khả năng của mình một cách tốt nhất. Các thiết kế của công thái học cho phép người ngồi làm, sinh hoạt có tư thế tốt, ít chuyển động, ít cố gắng, độ cao và tầm với hơn.
Công thái học kém thì dễ khiến cho người làm luôn bị trong cảm giác thất vọng, mệt mỏi. Kéo theo nhiều hệ lụy khác về sức khỏe, năng suất cá nhân và doanh nghiệp, tổn thất nhiều chi phí liên quan đến cuộc sống.
Đặc điểm của Ergonomics trong thiết kế nội thất văn phòng
Bàn làm việc và ghế
Khoảng cách giữa bàn làm việc và ghế phải sắp xếp sao cho thật phù hợp để người ngồi không bị cảm thấy khó chịu. Khoảng cách lý tưởng giữa 2 dãy bàn làm việc là 1800cm để lối đi ở giữa được thông thoáng, người đi không vướng vào hai người ngồi 2 bên. Còn khoảng cách từ máy bàn phía trong chỗ ngồi đến tường tối thiểu là 900cm, còn để người phía trong đi ra đi vào thì được khoảng cách chuẩn là 1200cm.
Kích thước chiều cao bàn và ghế làm việc
Việc sử dụng bàn ghế phải phù hợp với cơ thể, đảm bảo rằng khiến bạn luôn thoải mái, khiến công việc cũng được tăng năng suất hơn. Áp dụng nguyên tắc Ergonomics thì chiều cao bàn khoảng 0,75m tính từ mặt đất đến bàn và chiều cao ghế là khoảng 0,45m. Từ đó suy ra tỉ lệ chiều cao và ghế dao động khoảng 1,67. Nhưng còn tùy vào hình thể, độ tuổi người ngồi mà điều chỉnh sao cho phù hợp.
Mặc dù vậy, kích thước bàn và ghế làm việc không theo một quy tắc chuẩn nào. Bởi vì mỗi cơ thể có độ tuổi, vóc dáng, chiều cao, giới tính khác nhau mà tỷ lệ bàn ghế cũng khác nhau. Bạn có thể dùng công thức sau đây để tính chiều cao phù hợp với mình:
- Chiều cao bàn = 0,46 x chiều cao người ngồi.
- Chiều cao ghế = 0,27 x chiều cao người ngồi.
Vị trí của màn hình máy tính
Vị trí lý tưởng nhất được nghiên cứu ra là khoảng cách từ mắt đến màn hình máy tính nên cách nhau 51cm, tương đương một sải tay của bạn. Với trường hợp màn hình máy tính lớn hơn thì nên tăng khoảng cách đó thêm vài cm.
Dễ hiểu hơn thì bạn có thể dùng cách này:
- Tỷ lệ màn hình từ 13 đến 15 inch thì khoảng cách mắt tới máy tính là 51cm.
- Tỷ lệ màn hình trên 16 inch thì khoảng cách từ mắt đến máy tính tối thiểu là 65 đến 70cm.
Tuy nhiên thông số này chỉ mang tính tham khảo bởi khoảng cách tốt nhất còn tùy thuộc vào bạn có dễ dàng xem được từng chi tiết hiển thị trên máy tính mà không khiến mắt hay các bộ phận khác trên người bị đau mỏi không.
Vị trí của bàn phím và chuột
Khi làm việc hoặc gõ máy, nhân viên phải cả hai tay đặt đồng điệu trên bàn phím. Vậy nên vị trí bàn phím phải lý tưởng để tạo sự thoải mái, canh sao cho các ký tự nằm ở giữa so với trọng tâm cơ thể người. Điều này sẽ đảm bảo mọi chuyển động của hai tay đều được cân bằng với nhau, giảm căng thẳng và hạn chế tình trạng vai bị xoay vào phía trong.
Nếu không thích bố cục dàn ngang thì có thể sắp xếp theo bàn phím và chuột tay tầng. Cách này phù hợp cho chuột không dây và bàn làm việc không quá dài. Nghĩa là thay vì đặt trên cùng một mặt phẳng, ngang nhau thì lúc này bàn phím và chuột sẽ ở 2 tầng mặt phẳng khác nhau. Bố cục này giúp việc di chuyển tay trên xuống dưới, ít giãn vai và có tính công thái học hơn.
Kinh nghiệm thiết kế trang trí văn phòng làm việc theo Ergonomics
Sử dụng các thiết bị chuẩn Ergonomics
Các thiết bị văn phòng được nghiên cứu và áp dụng theo nguyên tắc công thái học đều rất tiện lợi cho người sử dụng. Những món nội thất Ergonomics không chỉ giúp nâng cao năng suất, tinh thần làm việc mà còn giúp cơ thể luôn thoải mái, nâng cao sức khỏe trong khi ngồi làm việc.
Xem thêm: Tìm hiểu cách thiết kế văn phòng phù hợp với nhu cầu sử dụng
Tùy chỉnh vị trí của bàn làm việc và ghế
Lựa chọn các sản phẩm ghế bàn công thái học sẽ hỗ trợ rất lớn đối với vùng lưng của người ngồi, giúp giữ cột sống theo phương thẳng đứng của cấu trúc cơ thể, đệm ngồi thì hỗ trợ lưu thông máu đùi và giảm áp lực lên đùi khi ngồi lâu, tránh tình trạng tê cứng và máu đông.
Các sản phẩm văn phòng công thái học tiêu biểu như ghế Ergonomics có thể tùy chỉnh độ cao, bệ đỡ tay phù hợp cỡ vai, đệm ngồi trượt ra vào,… Hoặc là bàn nâng hạ thông minh Ergonomics điều chỉnh độ cao, ghi nhớ vị trí linh hoạt,…
Sử dụng màu sắc và ánh sáng thư giãn
Ánh sáng và màu sắc là một trong các yếu tố gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và góp phần tạo nên môi trường làm việc. Nếu ánh sáng và màu sắc tốt, nhân viên sẽ luôn cảm thấy dễ chịu và tỉnh táo làm việc; đồng thời ánh sáng còn giúp tăng tính thẩm mỹ cho phòng làm việc hơn. Ngược lại thì ánh sáng quá chói mắt hoặc quá yếu, màu sắc thì không hài hòa sẽ khiến nhân viên khó chịu, luôn cảm thấy mệt mỏi trong người mà giảm hiệu suất ngày làm việc hôm đó.
Khi áp dụng những nguyên lý của Ergonomics vào màu sắc, ánh sáng thì bạn nên lưu ý để văn phòng tràn ngập nhiều ánh sáng tự nhiên nhất. Những đồ vật nội thất thì hạn chế để ở vị trí che chắn ánh sáng. Nên đặt bàn của mỗi nhân viên gần vị trí cửa sổ thì đón nhận được nhiều tia sáng nhất, giúp tăng cường khả năng tập trung và sự tỉnh táo.
Về màu sắc thì cần lựa chọn các tone màu dịu nhẹ và tốt cho mắt. Cần có sự thống nhất và đồng bộ màu sắc để giúp văn phòng trông chuyên nghiệp hơn, đồng thời không tạo ra sự ngăn cách giữa đồng nghiệp với nhau. Người ta thường lựa chọn các màu đơn sắc, ấm áp để thiết kế hoặc theo tone màu phù hợp với phong cách thiết kế của văn phòng.
Xem thêm: Cách chọn màu sắc trong thiết kế nội thất văn phòng
Tạo không gian rộng rãi và thoáng mát
Việc sở hữu không gian làm việc theo nguyên tắc công thái học không hề khó nếu bạn nghiêm túc nghiên cứu và tính toán để đặt các sản phẩm nội thất vào đúng vị trí khoa học. Mỗi sản phẩm không chỉ cần đáp ứng yếu tố phù hợp với phong cách thiết kế mà còn phải phù hợp với tính chất công việc và nhu cầu sử dụng của người dùng.
Ví dụ như nhân viên kế toán thì cần trang bị nhiều ngăn kệ để đặt hồ sơ, tài liệu. Trưởng phòng, giám đốc thì cần bàn ghế có thiết kế trang trọng để thể hiện sự uy nghiêm.
Hiện nay có rất nhiều kiểu nội thất trang trí văn phòng làm việc đa chức năng như bàn đa năng chữ L, bàn thông minh, ghế văn phòng Ergonomics có thể điều chỉnh độ cao, quay 360 độ và ngả lưng khi mệt mỏi hoặc cần nghỉ ngơi,…
Xem thêm: 19+ Xu hướng thiết kế nội thất văn phòng hiện đại cập nhật mới nhất
Thiết kế văn phòng Ergonomics là quan trọng trong cuộc sống văn phòng hiện nay. Nó tập trung vào những yếu tố thiết yếu trong thiết kế, nhằm tạo nên không gian làm việc tốt nhất cho nhân viên về tinh thần và sức khỏe. Nếu bạn có nhu cầu tư vấn thiết kế văn phòng làm việc hãy vui lòng liên hệ ATZ LUXURY để trao đổi chi tiết hơn nhé!
Tài liệu tham khảo
- “Human factors and ergonomics” tại https://en.wikipedia.org
- “Ergonomics” tại https://ehs.unc.edu
- “What is Ergonomic Design?” tại website https://ngsindustrial.com
Thảo Phương – thietkenoithatatz.com